Titel: “Kerstwoorden: Meer Dan Alleen ‘Ho Ho Ho’”
Kerst. Iedereen kent het wel, de geur van dennenbomen, de lichten die je in de ogen steken als je voor de kerstboom staat, en de muziek die altijd te hard staat, zelfs als het maar de vierde keer is dat je “Last Christmas” hebt gehoord. Maar wat zijn kerstwoorden eigenlijk? En waarom, vraag ik me af, is het voor een kind gemakkelijker om te begrijpen hoe een sneeuwvlok werkt dan om te weten waarom “kerst” nog steeds in elke vakantiegroet voorkomt?
We beginnen met het meest voor de hand liggende kerstwoord: “kerst.” Hoe zit het ermee? Is het echt zo’n mooi woord? Is het niet een beetje vreemd, zoals het kind dat altijd vooraan in de rij staat bij de schoolreis, terwijl je denkt: “Waarom mag jij altijd als eerste kiezen?” Wat bedoelen we eigenlijk als we “kerst” zeggen? We hebben het allemaal over gezelligheid, maar hoe komt dat, en waar komt dat vandaan? Dit is het moment om de kerstwoordenlijst eens goed door te nemen.
Neem bijvoorbeeld de term “kerstboom”. Waarom, zeg, is dit zo’n uitgesproken woord? Omdat het iets opwekt van binnen. Niet alleen de geur van sparrennaalden, maar ook van herinneringen. De kerstboom is als een soort inwendige tijdmachine, en je wordt meteen teruggebracht naar je kinderjaren. Is dat dan niet vreemd? Dat we op een bepaald moment in ons leven onbewust een soort standaard formulering van het feest beginnen te gebruiken? Is dit een truc die we onszelf hebben aangeleerd om niet de werkelijke betekenis van kerst te achterhalen?
En dan is er “kerstman”. Wat moet je je voorstellen als je dat woord hoort? Een man die in de nacht door de lucht vliegt met een slee, een enge, oude man met een baard die naar de hemel rijdt, of gewoon iemand die je ongemakkelijk bedankt voor de ontvangen kerstwens? Vroeger leek het voor kinderen een onschuldige fantasie, maar nu is het meer een commerciële kracht geworden, en in de meeste gevallen lijkt de kerstman gewoon een symbolische figuur voor de kerstversiering die je koopt bij de lokale supermarkt.
Laten we nu eens dieper graven. De kerstgroet: “Fijne feestdagen!” Wat betekent dat precies? Vroeger was het gewoon een manier om iemand een prettige tijd te wensen, maar nu heeft het iets ritueels. Het klinkt meer als een formule dan als een echte wens. Het is haast de kerstversie van “hoe gaat het?” of “wat doe je eraan?” Je zegt het, maar je verwacht niet echt dat iemand diep in je ziel kijkt en een gesprek aangaat over de feestdagen. Hoe vaak heb je niet met iemand een kerstgroet gedeeld en daarna gedacht: “Hé, ik ben niet eens echt geïnteresseerd in de vakantie van diegene”?
En wat denk je van “kerstkaarten”? Wie stuurt er eigenlijk nog kerstkaarten? Ik bedoel, we hebben Facebook, WhatsApp, en Instagram, en toch blijven we traditioneel knippen en plakken om een kerstgroet op een kaart te zetten. En waarom doen we dit eigenlijk? Omdat we ergens diep van binnen toch geloven dat de kerstkaart iets magisch heeft. Misschien is dat de grootste misleiding van allemaal: we geven meer om de traditie dan om het daadwerkelijke moment zelf.
Maar de kerstwoordenschat stopt daar niet. “Kerstvrede”, “kerstliefde”, “kerstgeest” – allemaal woorden die ons uitnodigen om de wereld in één flits van vrolijkheid en genegenheid te zien. Toch blijkt de wereld in de dagen rond kerst vooral een verzameling stress en opdringerige verplichtingen. Het is de tijd van het jaar waarin je je niet kunt verschuilen achter je werk, maar waar je nog steeds probeert een beetje rust te vinden, terwijl je een verlangen hebt om de drukte van de dag te ontsnappen.
En dan hebben we nog het concept van de “kerstboomversiering”. Wat betekent het eigenlijk om een kerstboom te versieren? Waarom doen we dat? Sommige mensen zeggen dat het een familietraditie is. Maar het is eigenlijk gewoon een manier om je huis te overleven. Je huis is als een soort lege canvas, en in deze tijd van het jaar voegen we wat kleurrijkheid toe, wat glans, en misschien wat sterren – allemaal in de hoop dat we even kunnen ontsnappen aan de dagelijkse sleur. Dat gezegd hebbende, heeft iemand ooit echt goed gekeken naar de kerstballen? Wat stellen die dingen eigenlijk voor?
En hoe zit het met de term “kerstnieuwjaarsgroet”? Elke kerst beginnen we dezelfde strijd: hoe stel je een kerstgroet op die niet klinkt als een mislukte versie van de vorige? Wat zijn de juiste woorden om te zeggen tegen iemand die je misschien een half jaar niet hebt gesproken? Moet je echt in diepere zinnen duiken, of volstaat een simpele “Fijne feestdagen”? Het is het enige moment van het jaar dat je deze woorden zegt, en toch komt het er vaak uit alsof je gewoon je hele lijst van verplichte taken afvinkt.
En dan, natuurlijk, is er de kerstfoto. Dit is waar de kerstwoorden echt tot leven komen. De kerstfoto is niet alleen een documentatie van het seizoen; het is een verhaal dat je vertelt over wie je bent, hoe je deze vakantie hebt doorstaan, en hoe perfect je leven is… althans, dat is wat je probeert te doen. Het perfecte plaatje van een gelukkige familie, een goede maaltijd, en de perfecte kerstgroet die uiteindelijk wordt geaccepteerd door de digitale wereld. Maar niemand zegt ooit dat je je kerstgroet op een manier moet presenteren die echt jouw innerlijke gemoedstoestand weerspiegelt. Want als er één ding is dat de kerstgroet absoluut niet is, dan is het wel eerlijk.
Dus wat kunnen we leren van deze kerstwoorden? Ze zijn niet alleen maar woorden, ze zijn representaties van alles wat we proberen te begrijpen over kerst. Het zijn symbolen die ons uitnodigen om mee te doen, maar tegelijkertijd vragen ze om onze interpretatie, onze acceptatie, en onze deelname. Misschien moeten we de kerstgroet gewoon wat meer luchtigheid geven, en stoppen met zoeken naar de perfecte kerstzin of de mooiste kaart.
Laten we eerlijk zijn: kerst draait uiteindelijk om de kleine momenten. De ongeplande gesprekken, de verstopte glimlachen, en de oprechte momenten van samenzijn. En misschien komt de kerstgroet niet uit een kaart of een goed geformuleerde zin, maar uit het moment zelf. Wat we echt nodig hebben is geen perfecte kerstgroet, maar een kerst die net zo onvolmaakt en chaotisch is als de rest van het jaar. Dat, en misschien een beetje minder drukte. En ja, een kerstboom. Laten we eerlijk zijn, die moet er altijd zijn.
